Charlie Chaplin werd ingehaald door moderne tijden

Chaplins laatste stomme film

Op 5 februari 2016 is het precies 80 jaar geleden dat de klunzige zwever van Charlie Chaplin, met zijn bolhoed, wandelstok en onvergetelijk gevoel voor komische timing, op het witte doek verscheen.

In de klucht Modern Times vecht de eeuwige buitenstaander om een plekje in de moderne, geïndustrialiseerde wereld.

In een van de beroemdste scènes van de film wordt Chaplin het binnenste van een lopende band in getrokken en als een stuk worst door een groot tandwiel geperst.

Het was een scherpe kritiek op de manier waarop de geïndustrialiseerde wereld de Amerikaanse arbeidersklasse in de depressiejaren met huid en haar opslokte. De scène stond echter ook symbool voor de problemen waar Charlie Chaplin in 1936 zelf mee kampte.

Charlie Chaplin was grootste Hollywoodster

De in Groot-Brittannië geboren komiek groeide uit tot de eerste internationale filmster, die in de jaren 1920 zijn alter ego op het witte doek onsterfelijk maakte met films als The Kid, The Gold Rush en The Circus.

Maar net als de zwerver in Modern Times opgeslokt wordt door de machinerie van de industrialisatie, voelde de artiest Charlie Chaplin zich bedreigd door de nieuwste uitvinding van Hollywood: de geluidsfilm.

In de jaren 1930 maakten geluidsfilms een enorme bloei door, en in één klap leken stomme films hopeloos ouderwets.

'Geluidsfilm is een eendagsvlieg'

'Geluidsfilms doen de oudste kunstvorm ter wereld, de pantomime, de das om. Ze vernietigen de grote schoonheid van stilte,' zei Chaplin, die jarenlang volhield dat de nieuwe talkies slechts een modegril en een eendagsvlieg waren.

Maar zoals bekend was niets minder waar, en toen Modern Times in 1936 in première ging, had de toen 47-jarige filmveteraan allang ingezien dat de film de zwanenzang van de zwerver zou zijn.