Elvis vond het moeilijk om vrienden en vijanden van elkaar te onderscheiden. Misschien stond hij daarom maar 22 jaar aan de top als boegbeeld van een nieuwe generatie.
Elvis Presleys ondergang werd veroorzaakt door een nepkolonel, een gewetenloze pillendokter en de demonen van The King zelf. Hier ontmoet je ze allemaal.
Drugs brengen Elvis in levensgevaar
Op 15 oktober 1973 zocht Elvis Presley hulp. Kort daarvoor was hij na zes jaar huwelijk gescheiden van Priscilla Presley – en de breuk had The King of Rock ’n’ Roll nog dieper meegesleurd in het drugsmilieu dat hem al jaren gevangen hield.
Officieel lag hij in het ziekenhuis met longontsteking. Dat was de verklaring die de wereldpers kreeg – en geloofde – toen ze het ziekenhuis in Memphis belegerde.
‘Ik wilde eigenlijk niet liegen, maar ik vond dat we dat aan onze patiënt verplicht waren, dus vertelde ik de pers wat mij was verteld, ook al wist ik dat het niet waar was,’ legde de adjunct-directeur en woordvoerder van het ziekenhuis, Maurice Elliot, jaren later uit.
De waarheid was dat drugs op recept – voorgeschreven door Elvis’ lijfarts George C. Nichopoulos – de zanger op het randje van de dood hadden gebracht.
De beginjaren
Elvis had een enorme aantrekkingskracht op iedereen – vooral op jonge meisjes. Hier deelt hij handtekeningen uit aan vier extatische tieners in Minneapolis in 1956.
Elvis had een zwart geluid en enorme sexappeal
Zijn bliksemcarrière begon een paar jaar eerder, toen Sam Phillips van het platenlabel Sun Records in Memphis, Tennessee, eindelijk vond wat hij zocht: een charismatische blanke jongeman met een zwart geluid.
De muziek van zwarte Amerikanen was populair, maar door de strenge rassenscheiding in de zuidelijke staten moest die vertolkt worden door een blanke artiest, om het Amerikaanse massapubliek te kunnen bereiken.
In de pauze van een opnamesessie, op een doodgewone dag in 1954, begon een 19-jarige jongen genaamd Elvis puur voor de lol zijn eigen versie van Arthur Crudups nummer That’s All Right te spelen. Sam Phillips rende naar de mengtafel en zette de bandrecorder weer aan.
Dit was meer dan ‘all right’. Dit was geweldig. Dit was waar de wereld op had gewacht, zonder het zelf te weten.
De platenhoes van Elvis Presleys eerste album uit 1956.
Plankenkoorts overwonnen
Sam Phillips had gelijk. Na een paar concerten waren Elvis en zijn band een doorslaand succes. Amper een jaar later kreeg Elvis het grootste platencontract uit de muziekgeschiedenis: RCA Victor Records betaalde hem een recordbedrag van 40.000 dollar. Alles ging perfect.
De verlegen Elvis overwon zijn plankenkoorts en brak in 1956 definitief door met een reeks televisieoptredens.
Elvis spatte van het scherm, maar zijn ‘wilde’ en ‘sterk provocerende’ heupbewegingen waren te veel, veel te veel voor het establishment in het puriteinse Amerika.
Zelf zei Elvis: ‘Ze denken dat ik een seksmaniak ben. Maar zij zijn gewoon oud en gefrustreerd. Ik ben gewoon mezelf.’ Maar dat stelde de omroepbazen niet gerust.
Zij besloten dat Elvis niet volledig in beeld mocht worden gebracht. Alleen beelden van zijn bovenlichaam mochten worden uitgezonden. Het maakte Elvis niet uit. Hij bleef dansen en het publiek, vooral de meisjes, waren gek op zijn charisma en energie.
Elvis Presleys nummer 1-hits
In het leger en aan de speed
Elvis was bang voor het grote podium
Op het hoogtepunt van zijn carrière moest Elvis het leger in. In 1958 werd hij naar Duitsland gestuurd, waar hij anderhalf jaar gestationeerd was als soldaat.
En voor het eerst in contact kwam met drugs. Dit gebeurde tijdens een oefening. Een sergeant bood hem amfetamine aan, waarvan hij wist dat het je dagenlang wakker kan houden.
Veel soldaten gebruikten amfetamine – speed – en Elvis was geen uitzondering.
Het Million Dollar Quartet van Sun Records kreeg grote drugsproblemen. Veel van deze jongemannen kregen hun medicijn van de arts George Nichopoulos, a.k.a. Dr. Nick.
In Duitsland ontmoette hij zijn toekomstige vrouw, Priscilla, die zijn vriendin werd toen hij in 1960 na zijn militaire dienst terugkeerde naar de VS.
Niets weerhield hem ervan om zijn carrière weer op te pakken, maar hij had geen zin. Elvis had genoten van het gewone en relatief anonieme leven als soldaat. Hij had simpelweg geen zin om terug te keren naar het grote podium.
In plaats daarvan dook hij de studio in en nam daar een paar van zijn grootste hits op, zoals Are You Lonesome Tonight? en It’s Now or Never.
De lovende kritieken en hoge hitlijstposities schreeuwden om een grote tournee, maar Elvis kon het niet opbrengen.
De filmmaatschappij Paramount bood Elvis een uitweg in de vorm van een zevenjarig contract voor een aantal films, waarin hij ook zijn bekendste nummers mocht spelen. Elvis zei ja en hoefde acht jaar lang niet op te treden.
De Elvis-films waren een commercieel succes, maar de recensenten waren minder enthousiast. Ze wilden de oude Elvis terug. En wel nu! Gebruik je echte talent! was hun boodschap.
Lees ook: John Lennon werd doodgeschoten door verbitterde fan.
De films van Elvis Presley
Elvis Presley speelde de hoofdrol in de kaskraker Jailhouse Rock uit 1957. De film gaat over een ex-gevangene die een beroemd artiest wordt.
Pillen hielpen Elvis met comeback
Uiteindelijk zag Elvis zijn carrière ook niet meer zitten. Hij was diep ongelukkig, totdat dokter George Nichopoulos aanbood om hem te helpen weer op het podium te komen.
Nichopoulos was erg bekend in de muziekwereld, waar hij The Drug Dealer of gewoon Dr. Nick werd genoemd. De dokter ‘hielp’ beroemde sterren, en liet zich daar goed voor betalen.
Hij wist precies welke cocktail van drugs er nodig was om een zanger – vol zelfvertrouwen en energie – weer op het podium te krijgen.
De arts George Nichopoulos verkocht drugs aan veel grote sterren. En verdiende een fortuin. Elvis Presley betaalde hem uiteindelijk een miljoen dollar – per jaar.
Elvis maakte zijn comeback op de televisiezender NBC. De show trok miljoenen kijkers en was het best bekeken programma van dat jaar. Aangemoedigd door het succes gaf Elvis daarna een paar kleine concerten.
De pers was weer tevreden. Een recensent schreef: ‘Er is iets magisch aan om te zien hoe een man die zichzelf kwijt was de weg naar huis terugvindt. Hij zong met een kracht die mensen niet langer van rock-’n’-rollzangers verwachten.’
Elvis stond weer op het podium en de wereld was gek op hem. The King was ook blij en richtte zijn dankbaarheid op Dr. Nick, die hij als goede vriend ging beschouwen. Nichopoulos bewees hem een wederdienst – hij gaf Elvis alle pillen waar hij om vroeg.
Het leven van Elvis Presley
Echtscheiding was harde klap
Elvis en Priscilla waren in 1967 getrouwd en hadden samen een dochter. Maar hun huwelijk hield geen stand.
In de ochtend van 1 mei 1967 trouwde Elvis Presley Priscilla Beaulieu, die al jaren zijn vriendin was. De bruiloft vond plaats in een hotel in Las Vegas.
Uiteindelijk kreeg Priscilla genoeg van de escapades van haar man, zijn stemmingswisselingen, pillenmisbruik en de constante stroom vreemden over de vloer. Ze verliet hem voor ene Mike Stone.
Elvis Presleys vriend Ed Parker schreef later: ‘Het verlies van zijn vrouw was de grootste bedreiging voor Elvis’ ego. Als Priscilla was gestorven, had hij het aangekund, maar haar verliezen aan een andere man was fataal.’
Volgens Parker brak Elvis in tranen uit toen hij hem vertelde dat zijn vrouw wilde scheiden. In de zomer van 1972 – het jaar van de scheiding met Priscilla – moest Elvis weer op tournee en slikte hij dieetpillen om zijn overgewicht tegen te gaan.
Hij zag er dan ook topfit uit toen hij voorafgaand aan de tournee een persconferentie gaf in New York. Hier confronteerde een van de journalisten hem met zijn verlegenheid.
‘Elvis, ben je blij met je imago?’
‘Well, sir. Het is heel moeilijk om te voldoen aan een imago.’
‘Elvis, we hebben gehoord dat je eigenlijk heel bescheiden en verlegen bent.’
‘Wat bedoel je met bescheiden en verlegen?’ antwoordde Elvis met een grijns, terwijl hij opstond en een gouden riem ter waarde van 10.000 dollar liet zien.
Op dat moment sprong Elvis’ manager, ‘Colonel’ Tom Parker, op en beëindigde de persconferentie met de woorden ‘That’s all folks!’
Colonel Parker
Colonel Parker en Elvis Presley.
Superster op weg naar de afgrond
Elvis’ verslaving werd steeds erger en het werd steeds moeilijker om te verbergen dat hij stoned op het podium stond.
Tijdens een van zijn concerten liep hij gedesoriënteerd rond en werd hij uitgejouwd door het teleurgestelde publiek. Achter de coulissen kreeg The King een woedeaanval:
‘Als ze zich niet normaal kunnen gedragen, zing ik niet meer voor ze!’ riep Elvis, die alleen door de inzet van Tom Parker het concert afmaakte.
De laatste jaren was Elvis een wrak – stoned, veel te zwaar en met een kapotte lever.
De megaster was een pillenjunkie geworden en door zijn ongezonde levensstijl werd hij steeds zwaarder. Zelfs zijn eigen bandleden herkenden hem bijna niet meer.
Zijn pianist Tony Brown schreef ooit het volgende: ‘Ik zag hem in zijn kleedkamer. Hij hing gewoon op de stoel en kon zich niet meer bewegen. Vaak dacht ik: boss, waarom zeg je de tour niet gewoon af en neem je een jaartje vrij? Ik heb het zelfs een keer direct tegen hem gezegd. Hij klopte me op de schouder en zei: Het gaat wel. Maak je geen zorgen.’
Lees ook: Werd Marilyn Monroe vermoord?
Elvis in en uit het ziekenhuis
Na een ziekenhuisopname in 1973 werd Elvis na 18 dagen weer ontslagen. Diezelfde avond ontspande hij met pillen.
Alle drugs hadden het lichaam van de zanger zwaar beschadigd. Hij maakte zelf grapjes over zijn lever, maar er was weinig om over te lachen. Zijn lever was grotendeels kapot, maar Elvis bleef maar doorgaan – met drugs en optredens.
Een paar van Elvis’ pillenpotjes zijn later verkocht op een veiling.
Hij kon de schijn niet langer ophouden. De roddelpers trok de fluwelen handschoenen uit en het zwaarlijvige, 42-jarige icoon belandde op alle voorpagina’s.
In april 1977 ging Elvis opnieuw op tournee, direct na een ziekenhuisopname, en gaf hij 13 concerten in 13 dagen. Hij verwaarloosde zichzelf volledig. In de laatste acht jaar van zijn leven gaf hij meer dan 1000 concerten.
Op 17 augustus zou Elvis aan een nieuwe tournee beginnen, maar de dag ervoor werd hij dood aangetroffen op de badkamervloer van Graceland. Zijn lichaam had het jarenlang volgehouden, maar nu was het genoeg.
Bonusinfo
Op 21 december 1970 regelde Elvis een ontmoeting met president Richard Nixon in het Witte Huis. Elvis wilde een penning van het Bureau of Narcotics and Dangerous Drugs als erkenning voor zijn inzet tegen het communisme en de groeiende drugscultuur. Hij kreeg geen officiële penning, maar mocht wel op de foto met Nixon.
Elvis’ haar
Elvis Presley had van nature geen zwart haar. Hij werd geboren met blond haar. Hij begon het zwart te verven toen hij op de middelbare school zat en heeft het uiteindelijk zwart gehouden.
Elvis-imitators
Ongeveer 50.000 mensen werken op dit moment als Elvis-imitator.
Zwarte band in karate
Presley had een zwarte band in karate en hield zoveel van vechtsport dat hij zijn leraar 50.000 dollar gaf om een karateschool in Memphis te beginnen.
Nixon
Elvis schreef een brief naar president Nixon om te vragen of hij undercover-narcotica-agent mocht worden. Nixon reageerde door Presley in het Oval Office persoonlijk een symbolische penning van het Bureau of Narcotics and Dangerous Drugs te overhandigen.
Drugs
Tijdens de lijkschouwing werden 10 verschillende drugs in Elvis’ lichaam gevonden.
Jonge meisjes
Elvis Presley hield van jonge meisjes, vooral als ze maagd waren. Zijn enige vrouw en de moeder van zijn enige kind, Priscilla Beaulieu, was nog maar 14 toen ze in 1959 begonnen te daten. Elvis Presley was toen 24.
Heupen
Met zijn legendarische heupbewegingen werd Elvis Presley het grootste sekssymbool van zijn generatie – tot grote frustratie van conservatief en puriteins Amerika.
In het begin durfden de grote nationale tv-shows Elvis daarom ook niet te boeken. Tijdens zijn eerste landelijke televisieoptreden in de Steve Allen Show in 1956 kregen de kijkers thuis dan ook een opvallend tafereel te zien.
Ze hadden Elvis overgehaald om zijn sexy rock-’n’-roll-hit ‘Hound Dog’ te zingen, in een driedelig pak en voor een sullige bassethond met een hoedje.
Als het publiek om zijn onweerstaanbare heupen vraagt, houdt hij zich in en kijkt hij met een brutale, kwajongensachtige glimlach in de camera.
Presleys eerste nationale televisieoptreden in 1956.
Naschrift
Na de dood van Elvis werd Nichopoulos beschuldigd van doodslag, maar hij werd vrijgesproken. Een commissie trok zijn vergunning in, maar slechts voor een periode van drie maanden.
Daarna bleef hij talloze sterren van drugs voorzien. Pas in 1995 werd zijn medische bevoegdheid voorgoed ingetrokken.