Gary Todd
Griekse beelden

Waarom missen veel antieke beelden hun neus?

In musea over de hele wereld kunnen bezoekers antieke beelden bewonderen die vaak een ding gemeen hebben: ze hebben geen (hele) neus meer. Dat komt echter maar zelden door vandalisme.

De meeste bezoekers van archeologische musea zullen wel hebben opgemerkt dat veel antieke beelden een beschadigde neus hebben – als er al iets over is van de neus.

Van sommige beelden weten we dat de neus bewust beschadigd is. Dat geldt bijvoorbeeld voor een bijna 2000 jaar oud marmeren beeld van de Griekse godin van de liefde, Aphrodite, dat werd gevonden in Athene.

Volgens experts waren de vandalen waarschijnlijk christenen, want in het voorhoofd van het beeld is ook een kruis gekrast.

Griekse beelden

Veel antieke beelden zijn tijdens hun duizenden jaren durende strijd tegen de natuur hun hele neus (of een deel ervan) kwijtgeraakt.

© Gary Todd

Armen en neuzen gaan als eerste verloren

Maar in veruit de meeste gevallen missen de beelden hun neuzen door slijtage. Als een beeld duizenden jaren in de aarde heeft gelegen of buiten heeft gestaan – en daar weer en wind moest doorstaan – zullen uitstekende delen van het lichaam het meest slijten en afbreken.

Zo zijn de armen, hoofden en neuzen kwetsbaar. Deze lichaamsdelen breken doorgaans als eerste af als een oud en poreus beeld te maken krijgt met stoten of klappen.

De lichaamsdelen die vastzitten – zoals de benen – zullen daarentegen niet zo snel vergaan. Een voorbeeld daarvan is de beroemde Venus van Milo, die ooit compleet was maar nu beide armen mist.