Strontium: Natuurlijke gps herschrijft geschiedenis
Analyses van het element strontium uit tanden en haar hebben onze kijk op de bronstijd danig veranderd. Dankzij strontium kunnen wetenschappers het levensverhaal van individuen reconstrueren – en ze zijn nog maar net begonnen.

Professor Karin Frei dwong historici de geschiedenis te herschrijven met haar strontiumanalyses.
Op een zomerdag in 1370 v.Chr. wordt een vrouw van ongeveer 17 jaar begraven in het zuiden van het Deense Jutland, waar nu de plaats Egtved ligt.
Het is de woonplaats van een belangrijk geslacht in de bronstijd, en dat is te zien: het lichaam wordt te ruste gelegd op koeienhuiden in een kist die uit één eikenstam is gehakt. Het meisje draagt een wollen rok en een wollen riem met een bronzen gesp die schittert als de zon.
Bij haar hoofd zetten de nabestaanden een kistje met de verbrande resten van een baby en bij haar voeten een emmer met bier.
Ook sieraden en een kam krijgt ze mee. Het lichaam wordt toegedekt met een kleed, en als laatste gebaar legt haar familie een bloeiend duizendblad neer bij de dode.
Dan wordt de kist ingegraven in een grafheuvel van turf. Het zijn stuk voor stuk tekenen van rijkdom.
Toen het graf in 1921 werd ontdekt, werd het Meisje van Egtved gekoesterd door de Denen, die aannamen dat ze Deens was. Ze zaten ernaast.
Element geeft woonplaatsen prijs
In het Deense nationale museum werkt de vrouw die met behulp van de nieuwste archeologische technieken achter de waarheid over het Meisje van Egtved wist te komen.
Professor Karin Frei is een vooraanstaand expert op het gebied van de strontiumanalyse, die het verleden van skeletten aan het licht brengt.
‘Strontiumisotoopanalyse dient als uitsluitingsmethode, waarmee je vast kunt stellen waar mensen níét hebben geleefd,’ zegt Karin Frei als Historia haar spreekt op haar werkplek in het lab van het Kopenhaagse museum.
Frei is deskundig in de archeometrie, een interdisciplinair onderzoeksgebied op het snijvlak van archeologie en natuurwetenschappen. In haar kantoor hangen posters met de strontiumniveaus in Groot-Brittannië en Denemarken, de landen die het verst zijn met deze techniek.
Met een strontiumisotoopanalyse kon Frei met haar internationale team van wetenschappers bewijzen dat het Meisje van Egtved niet in Denemarken is opgegroeid: de zogeheten strontiumisotoop-signatuur komt niet overeen met het strontium in de Deense bodem.
Met behulp van de techniek kan een cirkel om Egtved getrokken worden, die in het zuiden en westen door Midden-Duitsland en Engeland loopt en in het oosten door de Oostzee en het zuiden van Zweden.
Het meisje is afkomstig van buiten die cirkel, maar waar precies is niet te zeggen met deze analyse.