Emblemen van Oostenrijks-Hongaarse leger
In de kist lagen ook 18 emblemen van het Oostenrijks-Hongaarse leger, en die vormen een belangrijke aanwijzing. Volgens Wojenka zaten ze op petten die inmiddels zijn vergaan en mogelijk werden gebruikt om de kist te voeren.
Dit soort petten werd voor het laatst in de Eerste Wereldoorlog gebruikt, toen het gebied rond Wieliczka onder Oostenrijk-Hongarije viel.
Toen de oorlog uitbrak, werd de regio binnengevallen door het Russische leger, dat veel joodse gemeenschappen plunderde.
‘Toen de Russen in 1914 Wieliczka naderden, probeerden de inwoners hun kostbare spullen te verstoppen. Het is dus mogelijk dat de leiders van de synagoge toen hebben besloten de voorwerpen te begraven,’ aldus Wojenka.
Mogelijk verstopt voor de nazi’s
Dat verklaart echter niet waarom de joden de schat na de oorlog niet weer hebben opgegraven. Een volkstelling uit de jaren 1920 laat zien dat er op dat moment circa 1135 joden in de stad woonden.
Het is ook mogelijk dat de schat in de Tweede Wereldoorlog is begraven, toen de nazi’s joden uit de hele regio rond Wieliczka oppakten. In 1942 werden alle circa 8000 joden naar concentratiekampen gedeporteerd.
De weinige overlevenden zijn nooit teruggekeerd.
Mogelijk hebben de joden de schat begraven voor ze werden gedeporteerd, en in dat geval hadden ze een collectie oude petten uit de Eerste Wereldoorlog ter beschikking, waarmee ze de kist hebben gevoerd.
‘Maar dat is allemaal speculatie,’ waarschuwt Michał Wojenka.
Hij hoopt dat er meer bewijs tevoorschijn komt als de voorwerpen zijn schoongemaakt, zodat eventuele namen en jaartallen zichtbaar worden.