Toen archeologen onlangs de grafheuvel Herlaugshaugen op het Noorse eiland Leka onderzochten, stuitten ze op een verrassing.
Er kwam een ijzeren spijker van enkele centimeters lang en zo dik als een vinger tevoorschijn uit de aarde.
De spijker kon alleen afkomstig zijn van een groot schip, dat was duidelijk. Maar iets klopte er niet.
De grafheuvel stamde namelijk van lang vóór de Vikingtijd – de tijd waarin Scandinaviërs zouden zijn begonnen met varen in grote schepen, waarin ze ook begraven werden.
Nader onderzoek van de spijker bevestigde het vermoeden van de archeologen – het voorwerp stamt ongeveer uit 700, de periode die direct voorafging aan de Vikingtijd. Deze periode word de Vendeltijd genoemd.
De naam van die periode verwijst naar Vendel en Valsgärde, plaatsjes aan de Zweedse oostkust. Van 550 tot 793 werd dat gebied geregeerd door een aantal edelen.
Zij brachten onvoorstelbare rijkdommen mee naar huis van handel en rooftochten in heel Europa.
Deze rijkdom is terug te zien in een aantal bootgraven, waarbij de overledene werd begraven met een boot, omringd door hun wapens en dieren.
Er zijn echter geen sporen uit die tijd gevonden van graven met schepen, dat wil zeggen grotere boten van vaak minstens 12 meter lang. Tot nu.
De vondst van spijkers van een schip bracht de archeologen op het spoor van het graf.
Scandinaviërs bouwden grote schepen vóór de Vikingtijd
‘Dit vertelt ons dat ook deze mensen al ervaring met schepen hadden. Ze konden veel eerder schepen bouwen dan we dachten,’ zegt Geir Grønnesby, de leider van het archeologische onderzoek.
Archeologen vragen zich nu af of de Noorse edelmannen net als in Zweden rijk werden van de handel, die mogelijk werd gemaakt door grote schepen nog vóór de Vikingtijd.
‘We weten dat er vanaf halverwege de 7e eeuw wetstenen werden verhandeld vanuit Trøndelag. En het vervoer van goederen langs de waterweg (bij Leka, red.) helpt ons de Vikingtijd en de ontwikkeling van schepen vóór de Vikingtijd te begrijpen,’ zegt archeoloog Lars Forseth volgens de Noorse nieuwssite Gemini.no.