Denis Gliksman, Inrap

Oudste landkaart van Europa gevonden

120 jaar lag een stenen tablet stof te vergaren onder een Frans museum, tot een onderzoeksteam op de 3900 jaar oude wereldsensatie stuitte.

De onderzoekers zijn ervan overtuigd dat ze een fantastische ontdekking hebben gedaan.

‘Dit is waarschijnlijk de oudste kaart van een bepaald gebied. Er zijn andere in steen gehouwen kaarten, maar dat zijn vaak slechts interpretaties van hoe een plek eruitzag. Dit is de eerste kaart die een gebied op een specifieke schaal weergeeft,’ zegt Clément Nicolas van de Bournemouth University in Engeland.

Met collega’s van het nationaal archeologisch instituut van Frankrijk, Inrap, bestudeerde Nicolas het stenen tablet van Saint-Bélec, dat in 1900 in Bretagne werd gevonden. De steen was 2,2 bij 1,5 meter en vormde een wand van een graf uit de bronstijd.

De onderzoekers vergeleken het stenen tablet (l) met moderne topografische kaarten (r) en herkenden een driehoekig gebied. De bovenste lijn komt overeen met de bergkam Montagne Noire, de onderste met de rivier de Odet.

© V. Lacombe/P. Stephan/C. Nicolas

Kaart bevat bekend rivierdal

Jaren lag de stenen tablet van Saint-Bélec in een depot zonder dat iemand wist wat de inscripties betekenden – en uiteindelijk raakte hij in de vergetelheid. Pas in 2014 werd de tablet herontdekt, en drie jaar later begonnen Nicolas en zijn team met hun onderzoek.

Ze stelden vast dat de stenen tablet niet puur decoratief was, maar de oudste 3D-kaart van Europa vormt: rivieren en grafheuvels waren zorgvuldig uitgehakt in de leisteen.

Met geavanceerde software zochten ze uit welk deel van Frankrijk op de kaart te zien is. Het bleek dat de kaart voor 80 procent overeenkomt met een 30 kilometer lang traject van de rivier de Odet in Bretagne.