Non schilderde met duurste kleur ter wereld
Het 900 jaar oude tandsteen van een vrouw bevat mogelijk sporen van de zeer dure kleur ultramarijn. Onderzoekers vermoeden dat ze een vermaarde illustrator was.

Bij de voortanden in de onderkaak van de vrouw is wat van het pigment lapis lazuli te zien.
Een onderzoeksteam heeft sporen van ultramarijn ontdekt in het gebit van een Duitse non. De kleurstof komt van de zeldzame steen lapis lazuli, die alleen in de bergen van Afghanistan te vinden is.
Het was het kostbaarste materiaal van de middeleeuwen, duurder dan goud, en werd alleen gebruikt in de mooiste schilderijen en geïllustreerde manuscripten. Daarom denken de onderzoekers dat de vrouw een vermaarde illustrator was.
Non likte aan haar penseel
De non stierf rond het jaar 1100 in het kleine Dalheim-klooster bij Mainz aan de Rijn. De skeletten op het kerkhof vallen ook onder het onderzoek, waarbij de wetenschappers tot 1000 jaar oud tandsteen bekeken om iets te leren over de eetgewoonten in de middeleeuwen.
‘Toen het tandsteen werd opgelost, kwamen er honderden kleine blauwe deeltjes tevoorschijn. Dat was een gigantische verrassing,’ herinnert archeoloog Anita Radini van de universiteit van York zich.
Vanwege de positie van de verfkristallen in haar mond denken de onderzoekers dat de non vaak aan haar penseel met blauwe verf likte om de haren in een dun puntje te krijgen.
Belangrijk bewijs van nonnenwerk
De vrouw was tussen de 45 en 60 jaar oud toen ze stierf, en de botten van haar skelet vertonen geen sporen van een ernstige ziekte, letsel of zwaar lichamelijk werk. Waarschijnlijk gaat het om een aristocratische vrouw die op een gegeven moment in het klooster is gegaan.
Het maken van religieuze manuscripten was vooral het werk van monniken. Deze vondst is dan ook een zeer zeldzaam bewijs dat ook vrouwen een centrale positie konden krijgen in het doorgeven van de heilige teksten van de kerk.