Mysterie over Deense bronstijd eindelijk opgelost

Onderzoekers vroegen zich al jaren af hoe Denemarken, dat arm aan metaal is, aan brons kwam. Een nieuwe, uitgebreide studie komt met het antwoord.

Met behulp van monsters van bijlkoppen ontdekten de onderzoekers hoe de Denen in de bronstijd aan brons kwamen.

© Wolfgang Sauber/Wikipedia Commons

Circa 4000 jaar geleden begon de bronstijd in Denemarken. In de Deense natuur komt echter geen tin of koper voor, de metalen die nodig zijn om brons te maken.

Tot op heden was het daarom een raadsel hoe de Denen de vele bronzen voorwerpen konden maken die uit die periode gevonden zijn.

Barnsteen geruild tegen erts

Onderzoekers van de universiteit van Aarhus namen monsters van 210 vondsten, voornamelijk bijlkoppen, uit de vroege bronstijd, en zijn er nu eindelijk achter hoe de Denen aan het metaal kwamen.

‘Het meeste kwam uit de ertsgebergten in Slowakije. Daarnaast kwam er ook een groot deel van de Britse Eilanden en een kleine hoeveelheid uit het Inndal bij de Alpen,’ vertelt Heide Wrobel, archeoloog aan de universiteit van Aarhus en co-auteur van de studie.

Volgens de onderzoekers gingen de Denen niet zelf naar Slowakije, maar verkregen ze het metaal via Noord-Duitse tussenpersonen. De Denen betaalden met barnsteen, dat gewild was in het buitenland.

Volg de route van het brons door Europa:

Model van de vermoedelijke handelsverbindingen in Noord-Europa rond 2000 v.Chr.

Wapens worden omgesmolten

Uit het onderzoek bleek ook dat verreweg de meeste voorwerpen niet zijn gegoten uit een baar metaal, maar dat er wapens voor werden omgesmolten.

De Denen kochten dus bijvoorbeeld bijlen in Engeland en smolten die om tot nieuwe bijlen om er hun eigen, unieke kenmerk aan te geven. Dat duidt erop dat de bijl niet alleen een gebruiksvoorwerp was, maar nauw verbonden was met de identiteit van de eigenaar.