Laserscans onthullen 24 verborgen structuren in Amazoneregenwoud
Laserscans van het Amazoneregenwoud hebben 24 onbekende structuren aan het licht gebracht van meer dan 500 jaar oud. En dat is nog maar het begin – naar schatting gaan er nog eens minstens 10.000 schuil onder de boomtoppen.
Aardwerken zoals deze laten zien dat mensen het land hebben bewerkt – meestal voor de landbouw.
De Amazone is met 5.500.000 km2 dichte tropische vegetatie het grootste regenwoud ter wereld. Vanuit de lucht ziet het gebied eruit als een uniform, dicht en weelderig bladerdak van bomen en planten.
Maar daaronder gaan sporen schuil van een oude beschaving. Met geavanceerde technologie hebben archeologen 24 restanten blootgelegd van onder meer dorpen, offerplaatsen en monumenten uit de tijd voordat Columbus in Amerika aankwam.
De Braziliaanse onderzoeker Vinicius Peripato en zijn team hebben de zogeheten aardwerken blootgelegd met lidar. Bij deze radartechnologie zendt een vliegtuig laserlicht uit naar de grond om hoogteverschillen te meten. Zo kunnen onderzoekers zelfs kleine veranderingen in het terrein detecteren en structuren ontdekken die onder de boomtoppen verborgen liggen.
Voor de zekerheid is er ook een algoritme gebruikt dat is getraind met data van honderden bekende aardwerken, om te voorspellen of het aannemelijk is dat er mensen hebben gewoond op de plekken die de lasermetingen aangeven.
De combinatie van de lidarmetingen en het algoritme biedt een hoge mate van zekerheid dat deze aardwerken daadwerkelijk zijn gemaakt door de inheemse gemeenschappen die 12.000 jaar in het gebied hebben geleefd.
Deze mensen waren bekwame boeren. Archeologen hebben bewijs gevonden dat ze 4500 jaar geleden al onder meer maïs, yams en pompoenen verbouwden.
De succesvolle landbouw maakte de opkomst van kleine gemeenschappen mogelijk. Deze lieten de blijvende sporen in het landschap achter die de lidartechnologie nu onthult.
Dankzij hun ervaring met het bewerken van landbouwgrond konden de mensen in het Amazonegebied stevige en duurzame aarden wallen bouwen.
Amazoneregenwoud wemelt van vergeten structuren
De 24 structuren zijn nog maar het begin. Tot dusver is slechts zo’n 0,08 procent van het totale regenwoud doorzocht.
Maar door de huidige bevindingen te vergelijken met soortgelijke onderzoeken, hebben de onderzoekers berekend dat het Amazoneregenwoud waarschijnlijk nog eens 10.272 à 23.648 aardwerken herbergt.
Dat onderstreept de noodzaak om het bedreigde regenwoud te behouden, aldus de onderzoekers.
‘Het is ironisch dat de huidige ontbossing juist de bewijzen van precolumbiaanse landbouw vernietigt, want deze mensen waren in staat om het landschap te transformeren zonder grootschalige ontbossing,’ zo lezen we in de studie, die is gepubliceerd in het tijdschrift Science.