Ministry of Culture and Sports, Greece
Chrissi opgraving

Archeologen vinden 3800 jaar oude ‘verffabriek’

Op het Griekse eiland Chrissi is een nederzetting opgegraven waarvan de inwoners bijna 4000 jaar geleden de kleur purper produceerden.

Tientallen jaren werd gedacht dat de Feniciërs in het huidige Libanon tot de eersten behoorden die de gewilde kleur purper in massa produceerden. Maar nu blijkt uit opgravingen op het Griekse eilandje Chrissi dat de inwoners hiervan al eeuwen voor de Feniciërs grote hoeveelheden purper maakten.

In een nederzetting op het eiland, dat zo’n 10 kilometer ten zuiden van Kreta ligt, legden archeologen een groot gebouw met veel kamers bloot. Naar schatting was het gebouw van 1800 tot 1500 v.Chr. in gebruik. Volgens het Griekse ministerie van Cultuur zijn er in dit gebouw grote hoeveelheden schelpen van de slak hexaplex trunculus opgegraven.

Slak werd ‘gemolken’

Deze slakken werden in de oudheid gebruikt om de extreem dure en gewilde kleur purper te winnen. Als de slak zich bedreigd voelt, scheidt hij een slijm uit waarmee de kleur kan worden vervaardigd.

Om de kleurstof te bemachtigen kon je de slakken ‘melken’ door ze te porren. Een andere, minder arbeidsintensieve mogelijkheid was ze te pletten. Bij de opgravingen zijn ook aquaria gevonden, waarin de slakken mogelijk werden gehouden.

Slak purper

In de oudheid was purper extreem duur, omdat voor elke verfbeurt ruim 10.000 slakken nodig waren. Meestal werd de kleur gewonnen door de slakken te pletten. In tegenstelling tot andere kleuren uit die tijd vervaagde purper nauwelijks.

© Christian Hütter Imagebroker RM/Imageselect

Purper maakte inwoners rijk

Het lijkt er sterk op dat de inwoners goed verdienden aan de export van de kleurstof, want de archeologen hebben verschillende waardevolle voorwerpen ontdekt die ze niet hadden verwacht in een nederzetting die qua architectuur niet bijster geavanceerd is. Er zijn onder andere een gouden ring, een gouden armband, een aantal sierstenen en diverse koperen vazen aangetroffen.