In de middeleeuwen werden de Scandinaviërs stinkend rijk met de verkoop van pekelharing aan katholieken in heel Europa. Tijdens de vele vastendagen werd vis gegeten. Maar nu hebben biologen door middel van een genetische test ontdekt dat de haringhandel 400 jaar eerder dan tot nu toe gedacht op gang kwam, en dat de Vikingen ermee begonnen.
In het kader van een ander onderzoek namen biologen van de universiteit van Oslo haringgraten uit het oostelijk deel van de Oostzee onder de loep. Ze kwamen erachter dat die terug te voeren waren tot 800 à 850, midden in de Vikingtijd. En dat was niet de enige verrassing.
Biologen konden DNA-tests uitvoeren op graten als deze van een oude haring. En het erfelijk materiaal verraadt waar de haring vandaan kwam.
Haring komt uit Kattegat
‘Aan de genetische vingerafdruk van deze graten zagen we dat de vissen aangepast waren aan een hoger zoutgehalte dan de centrale Oostzee kent. Dat betekent dat ze uit het Kattegat komen en naar het oosten van de Oostzee vervoerd werden,’ zegt bioloog Lane Atmore van de universiteit van Oslo.
‘Vissen die in zouter water kunnen leven, zijn nooit eerder zo ver op de Oostzee aangetroffen.’
Tot nu toe dachten experts dat de Vikingen niet over de middelen beschikten om grote hoeveelheden haring te kunnen exporteren. Zo is er veel zout nodig om de vissen te pekelen. Als ze niet werden gepekeld, zouden de extra vette haringen uit het Kattegat razendsnel gaan rotten.
Het nieuwe onderzoekers toont aan dat haring uit het Kattegat helemaal in het Poolse Truso terechtkwam. Hier was in de Vikingtijd een belangrijke handelspost gevestigd. Dit getuigt van een groot handelsnetwerk voor haring.