Carl Rasmussen

Nieuwe theorie: Zout water werd Groenlandse Vikingen fataal

Een onderzoeker van Harvard University heeft een verrassende verklaring voor de verdwijning van de Vikingen uit Groenland.

Er bestaan sporen van de aanwezigheid van Scandinaviërs op Groenland, van hun komst rond 980 tot 400 jaar daarna. Maar rond 1400 verdwenen de Vikingen binnen de kortste keren. Nu weet een onderzoeker van Harvard wellicht waarom ze Groenland achter zich lieten.

Tussen de 14e en de 19e eeuw waren grote delen van het Noordelijk Halfrond in de greep van de zogeheten Kleine IJstijd. De winters waren langer en strenger. Op Groenland had dat grote gevolgen.

De Vikingen woonden in het laagland langs de kust, waar ze gewassen konden verbouwen en vee konden houden. Maar hun nazaten konden daar in de Kleine IJstijd niet blijven, zo denkt Marisa Julia Borreggine, PhD-onderzoeker in de aardwetenschappen aan Harvard University.

In de kerk van Hvalsey bij de zuidpunt van Groenland werd het laatste levensteken van de nakomelingen van de Vikingen ontdekt: in september 1408 trouwde Thorstein Olafsson er met Sigrid Björnsdóttir.

© Number 57

Weilanden liepen onder

Met behulp van computersimulaties onderzocht ze de gevolgen van de aanzwellende ijsmassa langs de kust. Volgens haar berekeningen duwde het tonnen zware zee-ijs de kustgebieden van Groenland letterlijk onder de zeespiegel.

Borreggines onderzoek laat zien dat de vruchtbare kuststreek, waar de Scandinaviërs zich staande hadden kunnen houden op Groenland, 5 meter onder water kwam te staan. Zonder mogelijkheid om gewassen te telen of hun vee te laten grazen, leden de Vikingen honger en moesten ze Groenland verlaten.