In de 19e eeuw brachten Scandinavische rotstekeningen historici al op een dwaalspoor. Op de rotsen stonden tekeningen van mannen met gehoornde helmen, en die werden abusievelijk in de Vikingtijd gedateerd.
Toen er in 1942 in het Deense Veksø twee mooie bronzen helmen met hoorns werden ontdekt, bloeide de mythe over de gehoornde Vikinghelmen weer op – ook al zei het Deense nationaal museum dat de helmen uit de bronstijd stamden.
Nieuw Deens onderzoek dateert de vondst exact.
‘In de populaire cultuur werden de Veksø-helmen jarenlang in verband gebracht met Vikingen. Maar daar klopt niets van. De gehoornde stijl stamt uit de bronstijd en gaat terug tot het oude Nabije Oosten,’ zegt archeoloog Helle Vandkilde van de universiteit van Aarhus.
Vandkilde en haar team stelden vast dat de Veksø-helmen bijna 2000 jaar ouder zijn dan de Vikingen.
De datering werd gedaan nadat het team een paar jaar geleden ontdekte dat er nog wat berkenpek aan de hoorns zat, wat koolstof 14-datering mogelijk maakte.
‘Dankzij deze nieuwe datering weten we nu dat de helmen rond 900 v.Chr. in het veen terechtkwamen,’ aldus Vandkilde.
Waarschijnlijk waren de Veksø-helmen versierd met veren.
3000 jaar geleden stonden stierenhoorns en snavels voor de zon.
Ook gehoornde helmen op Sardinië
Niets duidt erop dat de Veksø-helmen bedoeld waren voor de oorlog. Ze moesten de macht van de drager laten zien, net als later kronen.
De gehoornde helmen tonen aan dat er in de bronstijd nauw contact was tussen Scandinavië en de rest van Europa. Vandkilde zag dit zelf toen ze een museum in Sardinië bezocht: bronzen beelden met gehoornde helmen.
Ook in Spanje zijn stenen gevonden waarop gehoornde helmen staan afgebeeld.