Romeinen importeerden hout van 1700 kilometer ver

Archeologen geloofden hun ogen niet toen ze ontdekten dat 2000 jaar oude planken uit Rome oorspronkelijk uit Oost-Frankrijk kwamen.

De eikenhouten planken vormden het fundament van een zuilenrij van de villa van een rijke Romein. De planken waren zo’n 3,8 meter lang.

© Bernabei et al.

Toen ze een circa 2000 jaar oude villa in Rome blootlegden, deden archeologen een bijzondere ontdekking. Onder een zuilenrij lagen 24 goed bewaard gebleven planken van eikenhout, die van 1700 kilometer verderop bleken te komen.

Dit is vooral verrassend omdat het hout niet voor de sier bedoeld was: het hoorde bij de fundering.

Ongelooflijke ontdekking

‘De uitkomst was een grote verrassing. Het is bijna ongelooflijk. Waarom vervoerden ze hout over zo’n grote afstand om het vervolgens onder de grond te stoppen?’ aldus onderzoeksleider Mauro Bernabei tegen HISTORIA.

Volgens Bernabei, een expert op het gebied van hout en jaarringen van de nationale wetenschapsraad van Italië, is de vondst uniek omdat hout in Zuid-Europa niet vaak zo goed bewaard blijft.

Maar het hout van de villa doorstond de tand des tijds omdat het onder water lag in een drassig gebied.

Uit het onderzoek van Bernabei blijkt dat de bomen tussen 40 en 60 n.Chr. zijn omgehakt, en door de jaarringen te vergelijken ontdekte zijn team dat het eikenhout uit de Jura in het oosten van Frankrijk kwam.

Hout werd over land en water vervoerd

Het zware hout moet volgens de onderzoeker over land uit de bergen naar de rivieren Saône en Rhône zijn gebracht, waarna de boomstammen via de Middellandse Zee naar Rome werden vervoerd. Uit deze lange reis blijkt volgens Bernabei hoe goed het Romeinse transportsysteem georganiseerd was.

Uit het onderzoek blijkt dat de eiken hoogstwaarschijnlijk waren omgehakt in de Franse gemeente Moissey in de Jura (gele stip). Vervolgens werd het hout vermoedelijk over land vervoerd naar de rivieren Saône en Rhône. Dan ging het als vlotten naar de Middellandse Zee en vandaar per schip naar Ostia, de haven van Rome (blauw blokje).

© Shutterstock

Volgens de onderzoeker werd het hout vermoedelijk geïmporteerd omdat Frans eiken van hoge kwaliteit was.

Het is echter ook mogelijk dat grote delen van het Middellandse Zeegebied waren ontbost en dat het hout van steeds verder weg moest komen.

De Romeinen pleegden roofbouw op de bossen om aan hout voor schepen en huizen te komen. Ook de industrie en de verwarming van huizen slokten veel hout op.

Bernabei denkt dat het goede Romeinse wegennet en de miljoenen slaven het makkelijk en goedkoop maakten om hout uit alle uithoeken van het rijk te halen.

‘Voor de Romeinen was het importeren van hout uit de hele bekende wereld een koud kunstje. Als er ergens grondstoffen te halen vielen, waren de Romeinen er als de kippen bij.’