Het Romeinse borstharnas met stroken staal is het best bekend van afbeeldingen op triomfbogen. Archeologische vondsten van deze 2000 jaar oude harnassen zijn extreem zeldzaam.
Er ging dan ook een gejuich op toen de Duitse onderzoekers in 2019 op het spoor kwamen van de oudste bewaard gebleven Romeinse lorica segmentata.
De vondst werd gedaan in Kalkriese, 120 kilometer ten westen van Hannover. Hier zou in 9 n.Chr. de Slag bij het Teutoburgerwoud hebben plaatsgevonden, waarbij drie Romeinse legioenen in een hinderlaag liepen en door een Germaans leger werden afgeslacht.
De Slag bij het Teutoburgerwoud vond ver ten noorden van de grens van het Romeinse Rijk plaats. Veel moderne historici denken dat de legers in feite niet in het Teutoburgerwoud vochten, maar 70 km noordelijker in Kalkriese.
Zelfs leren banden bewaard gebleven
In 2019 groeven de Duitsers een brok aarde van 500 kilo met harnas en al op, zodat het niet zou verroesten terwijl ze het stukje bij beetje blootlegden.
Het brok aarde ging naar een laboratorium, waar het harnas onder gecontroleerde omstandigheden werd uitgegraven.
Het harnas wordt nu geconserveerd, en de onderzoekers van het Museum und Park Kalkriese noemen het de vondst van de eeuw.
Alles, van de metalen stroken tot de gespen en resten van de leren banden, is bewaard gebleven. De schouder- en borstplaten zijn al geconserveerd, de platen die de buik beschermden zitten nog in de aarde.
Van verroeste platen tot compleet harnas
VOOR: De verroeste stroken van het harnas vóór restauratie.
© Kalkriese-varusschlacht
https://www.kalkriese-varusschlacht.de/forschung/fund-schienenpanzer/
NA: Stukje voor stukje worden de stroken aan elkaar gezet en geconserveerd. Elke plaat had messing beslag (roodachtig vlekje in het midden), waar de gespen en banden aan vastzaten.
Het borstharnas zoals het uiteindelijk zal worden tentoongesteld. De lorica segmentata is het bekendste harnas van het Romeinse Rijk en werd afgebeeld op de triomfbogen van de keizers. Daarnaast weten we uit Asterix en Obelix dat een echte legionair er zo uitzag.
© Roland Warzecha/Kalkriese-varusschlacht.de
Soldaat werd geketend
Er zijn aanwijzingen dat de legionair die het harnas droeg geen prettig einde had. Aan de bovenkant van de verroeste delen lagen namelijk de ketens die Romeinse legionairs bij zich hadden om na een veldslag krijgsgevangenen mee te voeren.
Mogelijk werd de legionair zelf met de metalen band om zijn nek meegevoerd door de Germanen – naar een leven in slavernij of naar een gruwelijke executie op een rituele plek.
Boeien maakten krijgers tot slaven
Onderzoekers hebben eerder al het type Romeinse handboeien gereconstrueerd dat bij het borstharnas werd gevonden.
© Klaus Grote
De Romeinen fixeerden de handen van de gevangenen en brachten ze naar de dichtstbijzijnde slavenmarkt.
© Klaus Grote
http://www.grote-archaeologie.de/roemer.html