Film: Is ‘The Eagle’ pure fantasie?
Historie vs. Hollywood: de film The Eagle, gebaseerd op de mythe over het verdwenen Negende Legioen van de Romeinen, bevat meer fictie dan feiten. Laten we de historiciteit eens nader bekijken.
De plot:
Een jonge, Romeinse officier zoekt naar het Negende Legioen (en het adelaarsveldteken ervan), dat in 120 n.Chr. spoorloos verdween in het noorden van Engeland. Hij vindt de adelaar bij een primitieve stam ten noorden van de Muur van Hadrianus.
Raakten de Romeinen echt onder raadselachtige omstandigheden een legioen kwijt?
Het klopt dat het spoor van het beroemde Negende of Spaanse Legioen rond 120 n.Chr. verdwijnt. Het is ook waar dat veel theorieën ervan uitgaan dat het legioen bij een veldslag in Engeland, waar het gestationeerd was, werd weggevaagd.
Maar de verdwijning in Engeland heeft toch vooral het karakter van een mythe. Er bestaan meerdere plausibele verklaringen voor de plotselinge verdwijning, en die wijzen in allerlei richtingen – zoals Frankrijk en Oost-Europa. Ook denken enkele historici dat het legioen mogelijk nog in 140 n.Chr. bestond. Lang nadat zijn taak om de Muur van Hadrianus te bouwen, was afgerond. En dus ook lang nadat de soldaten weer werden overgeplaatst naar andere landen.
Toch volharden velen in de mythe dat het legioen in Engeland aan zijn einde kwam. De voorstanders van deze versie wijzen op brieven en documenten waarin sprake is van gewelddadige gevechten met grote verliezen in Engeland rond 120 n.Chr.
Zijn er aanwijzingen dat het legioen werd verslagen door stammen in het uiterste noorden van Engeland?
Geen enkele. De film is pure fantasie, net als het verhaal over de jonge officier die op zoek naar de adelaar noordwaarts trekt.
Worden de stammen realistisch weergegeven?
Dat heeft de regisseur duidelijk wel geprobeerd. Het probleem is dat er nauwelijks iets bekend is over de stammen die de Romeinen aantroffen toen ze Engeland bezetten.
Een aantal details klopt echter sowieso niet. Zo zijn de Selkies – in de film Seal folk genoemd – geen stam in Schotland. Het zijn mythische wezens, die volgens de Schotse mythologie van gedaante kunnen veranderen. Ook is het niet logisch dat ze Gaelisch spraken, want die taal werd pas een paar eeuwen later gangbaar in dat gebied.
Ten slotte wil de film in bepaalde opzichten eerder een commentaar op onze tijd zijn dan een historisch document.