Shutterstock
øjensalve fra middelalderen

Middeleeuwse zalf doodt multiresistente bacteriën

Gal, knoflook en nog een aantal ingrediënten maken het medicijn uit de 9e of 10e eeuw verrassend effectief, blijkt uit nieuw onderzoek.

Onderzoekers van de University of Warwick in Engeland hebben een ruim 1000 jaar oude oogzalf getest, met een verbluffend resultaat.

Het recept komt uit Bald’s Leechbook, een Oudengels werk uit de 9e of 10e eeuw.

In de middeleeuwen vermengden kruidenvrouwen fijngestampte ui en knoflook met wijn en gal van een koe om een zalf te maken tegen oogontsteking.

Toen de onderzoekers uit Warwick de zalf in 2015 voor het eerst testten, ontdekten ze dat deze diverse soorten bacteriën doodde.

Nu hebben ze de zalf opnieuw getest op een zogeheten biofilm en op planktonische bacteriën, die met antibiotica nauwelijks klein te krijgen zijn.

Oogzalf uit de middeleeuwen

Bald’s Leechbook (Balds bloedzuigerboek) is in de 9e of 10e eeuw in Engeland geschreven. Het bevat allerlei recepten voor natuurmedicijnen, waarvan sommige op de lachspieren werken. Zo zou je van je hoofdpijn afkomen door kruisbladwalstro met een rode doek om je voorhoofd te binden.

© The British Library Board

Hoop voor behandeling van diabetes

Biofilms vormen een muur die moderne medicijnen niet kunnen afbreken. Maar het lijkt erop dat Balds 1000 jaar oude oogzalf de oplossing biedt.

In het synthetische wondmodel in het laboratorium doodde de oogzalf maar liefst 11 weerbarstige soorten biofilm en planktonische bacteriën.

Het potentieel van het onderzoek is in het bijzonder interessant omdat de Wereldgezondheidsorganisatie WHO waarschuwt dat resistente bacteriën rond 2050 10 miljoen mensen fataal zullen worden als er geen nieuwe methoden worden ontwikkeld.

‘We denken dat dit vooral hoop biedt voor de behandeling van diabetische voetinfecties (chronische wonden bij diabetespatiënten, red.). Die vormen de ultieme superresistente biofilminfectie,’ zegt een van de Britse onderzoekers tegen CNN.