Op reis naar: Het oude Griekenland
2000 jaar geleden gingen rijke Romeinen graag op vakantie of studiereis naar Griekenland. Ze zagen het land als een voorbeeld en waren gefascineerd door de cultuur en geschiedenis. Reis mee door de tijd naar circa 150 n.Chr. en het Griekenland van de Romeinen.
1. Athene: Athene is cultureel bolwerk
De grootste stad van Griekenland heeft een bruisend stadsleven. Beleef de geschiedenis op de Akropolis, bezoek het theater of ga shoppen rond de haven.
Stedentrip: Heb je zin in een grote stad, ga dan naar Athene, een bolwerk van cultuur en kennis. De grootste bezienswaardigheid is de Akropolis, de tafelberg waar de statigste tempels staan. De
belangrijkste is het Parthenon, de tempel voor de godin Athene. Het bouwwerk met de marmeren
zuilen is gebouwd in klassieke Dorische stijl en stelt al het andere op de Akropolis in de schaduw.
Athene heeft echter meer te bieden. De stad is een centrum van geestelijk leven en heeft de beste scholen voor filosofie. En dat terwijl de Romeinse generaal Sulla de stad in 86 v.Chr. plunderde en de beroemde Akademeia van Plato verwoestte – het brandpunt van de moderne filosofie. Athene is de vernielingen inmiddels te boven en keizer Hadrianus heeft de stad onlangs gerenoveerd. Hij bouwde een nieuw aquaduct en een bibliotheek en voltooide de tempel van Zeus aan de voet van de Akropolis – waar je beslist een kijkje moet nemen.
In de 6e eeuw v.Chr. bedachten de Atheners de tragedie, en een bezoek aan het theater is dan ook zeer aan te bevelen. Vooral als je de kans hebt om een klassiek stuk te zien, bijvoorbeeld over Oedipus.
De haven, Piraeus, is een must. Hier kun je naar hartenlust shoppen en vind je producten uit heel het oostelijke Middellandse Zeegebied.
Zeker doen: Ben je vrijgezel, neem dan eens deel aan een feestelijk Atheens drinkgelag, een zogeheten symposion. Hier spelen mooie meisjes op de fluit en kun je meer dan alleen je dorst stillen.
Toeristenfuik: Vermijd gidsen die je tegen betaling willen rondleiden op de Akropolis. Zoals Plutarchus schrijft: ‘De gidsen dreunden hun lesje op zonder acht te slaan op onze herhaalde verzoeken om hun ellenlange verhalen over elke mogelijke inscriptie in te korten.’
Accommodatie: Veel lokale particulieren verhuren een kamer, en dat is zonder meer de beste overnachtingsoptie. Voor een klein bedrag extra krijg je ook nog ontbijt en avondeten mee.
Culinaire tip: Piraeus biedt een grote keuze aan verse vis en zeevruchten. Proef de gebakken mosselen met een dressing van olie en azijn en drink er een goede, lokale wijn bij. Probeer ook retsina – met hars gekruide Griekse wijn.
2. Kreta: Rebels eiland heeft mooie stranden
Strandvakantie: Eeuwen stond Kreta bekend als thuisbasis van piraten en onruststokers. Pas na drie jaar van bittere strijd slaagde generaal Quintus Caecilius Metellus erin het vruchtbare eiland te onderwerpen (69 v.Chr.), en nog steeds is het Romeinse bewind niet overal op het eiland populair.
Loop daarom zeker niet te koop met je Romeinse afkomst als je deze plek bezoekt en neem een wapen mee.
Een van de grootste attracties van het eiland is de stad Lyttos.
Zeker doen: Vlij je neer op een van de mooie zandstranden aan de noordkust. Hier kun je relaxen en een duik nemen in de warme Middellandse Zee.
Toeristenfuik: Het Lyttos-aquaduct aan de oostkant van het eiland kun je gerust overslaan. Het is met zijn 13 mijl (22 km) veel kleiner dan dat in Rome.
Accommodatie: Kies voor een grote stad en vermijd de berggebieden zo veel mogelijk. Daar huizen namelijk rovers, die eerbare reizigers belagen.
Culinaire tip: Kreta staat vooral bekend om zijn geitenkaas. Probeer die in elk geval voordat je het eiland weer verlaat.
3. Fenos: Ga op zoek naar de rivier de Styx
Landelijke vakantie: Volgens de Griekse historicus Herodotus ontspringt de Styx, de rivier van de onderwereld, in Feneos. Als je genoeg hebt van de speurtocht naar deze legendarische rivier, kun je naar het festival Hermaea, gaan, waar de god Hermes met sport en wedstrijden wordt geëerd. Deze god zou hier namelijk zijn geboren, op de berg Cyllene.
Zeker doen: Bezoek een van de lokale stoeterijen, de trots van de streek. Het is een van de beste plekken in Griekenland om een paard te kopen.
Toeristenfuik: De tempel van Athene is nog slechts een ruïne.
Accommodatie: Het gebied staat bekend om zijn herbergen en de gastvrije particulieren die kamers verhuren aan reizigers.
Culinaire tip: Dankzij de stoeterijen is het paardenvlees in Feneos niet te versmaden. Proef het, je krijgt er geen spijt van!
De vechtsport pankration is een combinatie van worstelen en boksen, waarbij bijna alles mag.
4. Olympia:Paradijs voor sportliefhebbers
Sportieve vakantie: Ben jij een echte sportfanaat, dan kun je om de vier jaar de beste sporters van de oudheid tegen elkaar zien strijden bij het heiligdom Olympia.
‘De goden hebben niets zo veel aandacht geschonken als de Olympische Spelen,’ schreef de Griekse aardrijkskundige Pausanias.
Tijdens de Spelen geldt namelijk een wapenstilstand. De sporters nemen het tegen elkaar op in disciplines als hardlopen, worstelen, boksen en paardenrennen.
Zeker doen: Het offer aan Zeus, dat bij de Spelen hoort, mag je niet missen. 100 runderen worden geslacht als eerbetoon aan de koning der goden – een grootse religieuze gebeurtenis.
Toeristenfuik: De Olympische tempel, die aan Zeus is gewijd en met 21 vergulde schilden is versierd. Hij is geschonken door de Romeinse generaal Mummius – maar jij bent hier voor de sport!
Accommodatie: Tijdens het sportevenement telt Olympia 40.000 bezoekers. Er zijn talrijke hotels en herbergen, maar je kunt ook overnachten in de barakken van de sporters.
Culinaire tip: Volg het Olympische dieet en kies voor een van de lokale gerechten die de sporters ook graag eten: kip met pruimen.
Lees ook: De 12 Griekse goden van de Olympus – waar waren ze goden van?
5. Korinthe: Verblijf bij landgenoten
Romeinse vakantie: Heb je snel last van heimwee, ga dan naar Korinthe. Hier wonen namelijk veel Romeinse kolonisten, en een van de beroemdste bezoekers was keizer Nero in 67 n.Chr. De gekke keizer was hier om een kanaal aan te leggen, dat door het schiereiland Peloponnesos moest worden gegraven. Zoals het nu gaat, vermoeden we dat het Kanaal van Korinthe pas in 1893 n.Chr. klaar is.
Zeker doen: Elke toerist in Korinthe moet het grote hippodroom (paardenrenbaan) bezoeken, dat is opgetrokken in wit marmer.
Toeristenfuik: De Tempel van Apollo buiten de stadsmuur. Het gebouw is afgebrand en er is weinig meer van over.
Accommodatie: Overnacht in een van de herbergjes bij de Tempel van Octavia. Daar zit je goedkoper en beter dan bij particulieren.
Culinaire tip: Dankzij de vele kolonisten in Korinthe vind je hier het beste wat de Romeinse keuken te bieden heeft.
6. Sparta: Eerbetoon aan de oorlog en het soldatenbestaan
Stedentrip: Geen plek heeft een groter stempel gedrukt op de krijgsgeschiedenis van de oudheid dan Sparta. De stadstaat was
ingericht op oorlog en de inwoners werden als soldaat geboren. Wij Romeinen kunnen deze Grieken, die we in 148 v.Chr. inlijfden, alleen maar bewonderen. Toeristen komen hier voor de oorlogsmonumenten.
Zeker doen: Naast de vele oorlogsmonumenten mag je ook het indrukwekkende standbeeld van keizer Augustus, dat op het marktplein staat, niet missen.
Let op: De mensen hier in de regio Laconië staan bekend om hun korte, ‘laconieke’ antwoorden.
Accommodatie: Huur een kamer. Maar leg het niet aan met de vrouw van de gastheer zoals prins Paris. Niemand wil een Trojaanse Oorlog!
Culinaire tip: Probeer de Spartaanse melas zomos – zwarte soep. Hij wordt gemaakt met bloed, en veel oudere Spartanen eten niets anders.
7. Plateae: Idyllisch berglandschap kent bloedige geschiedenis
Ben je actief en houd je van geschiedenis, dan is de plaats Plataeae in Boeotië een bezoek waard. Hier kun je wandelen op de plek waar de Griekse stadstaten in 479 v.Chr. bij de Slag bij Plataeae de Perzen versloegen.
Een jaar eerder hadden de stadstaten een nederlaag geleden bij de slagen bij Artemisium en Thermopylae.
Ze konden dus wel een overwinning gebruiken. De Perzen slaagden er echter in de Griekse bevoorradingslijnen af te snijden, en de Grieken trokken zich terug.
Daardoor dacht de Perzische generaal Mardonius dat de zege een feit was. Hij liet zijn troepen oprukken, maar de Grieken waren nog niet gebroken en slachtten de Perzen af. Volgens de historicus
Herodotus doodden de Grieken bij deze slag 250.000 vijanden!
Zeker doen: Bezoek de ruïnestad Erythrae. Volgens de overlevering maakt het water uit de bron alhier helderziend.
Toeristenfuik: Sla Thebe, de grote stad in de omgeving, over. Sinds Alexander de Grote hem in 335 v.Chr. verwoestte, is er weinig meer over van de glorie van weleer.
Accommodatie: Vermijd de herbergen en gastenverblijven, die zijn vergeven van de dieven en valsspelers.
Culinaire tip: Proef de lokale versie van de Griekse salade, met rozijnen en koriander.
De priesteres van het Orakel, Pythia, deed haar profetieën onder invloed van hallucinogene dampen uit de bodem.
8. Delphi: Stad van het Orakel heeft ook kunst te bieden
De grootste attractie van Delphi geeft antwoord op levensvragen – van politieke tot persoonlijke kwesties – maar er is nog veel meer te zien.
Culturele vakantie: Iedereen kent Pythia, het Orakel van Delphi. Van haar krijg je antwoord op de vragen die je bezighouden.
Houd er rekening mee dat je de heilige grot pas kunt betreden na een lang gesprek met een priester van Apollo en een offer (duif of lam). Pythia’s omfloerste antwoorden zijn in het Grieks. Delphi heeft echter meer culturele bezienswaardigheden.
De Griekse stadstaten stellen hun rijkdom en macht al eeuwen tentoon in het tempelgebied. Zo heeft Athene de bouw van de grote Tempel van Apollo betaald, waar de kunstenaars Praxias en Androsthenes reliëfs van goden en muzen op hebben aangebracht.
Als je het Orakel hebt ondervraagd en het tempelgebied bewonderd, kun je het gebouw bezoeken dat leschai wordt genoemd, ‘plek voor conversatie’. Hier praat men over alles, van politiek tot de nieuwste mode in sandalen.
Zeker doen: Net als in Olympia worden hier om de vier jaar sportwedstrijden gehouden. Deze Pythische Spelen omvatten bovendien naast sport wedstrijden in dans en kunst.
Toeristenfuik: In het tempelgebied staan de schathuizen van de stadstaten. De minder bijzondere, zoals dat van Boeotië, kun je overslaan.
Accommodatie: Het Orakel trekt bezoekers van heinde en verre. Daarom vind je in Delphi talloze logementen – ook wel pandocheion genoemd. Hier kun je een bed boeken voor de nacht – maar wees alert op luizen en vlooien in de slaapzalen.
Culinaire tip: Proef het heerlijke rundvlees van lokale fokkers. Met rundergebraad met vijgenmarinade zit je altijd goed.