Hoe ver moet een natie gaan om haar cultureel erfgoed van de ondergang te redden? Voor deze vraag stonden de Griekse opstandelingen tijdens hun vrijheidsstrijd in het begin van de 19e eeuw. Het Griekse antwoord was: Heel ver.
363 jaar lang was Griekenland overheerst door de Ottomaanse sultan, maar in 1821 trokken de Grieken ten strijde voor hun vrijheid. Er werd gevochten tussen beroemde ruïnes uit de oudheid, en dat leverde problemen op toen de rebellen Athene in april 1821 omsingelden.
Het Ottomaanse garnizoen verschanste zich op de Akropolis, vanwaar het de Grieken beschoot.
De belegerden kregen een paar weken respijt toen Ottomaanse versterkingen de Grieken verdreven, maar toen het grootste Ottomaanse leger in juli vertrok, hervatten de Grieken het beleg.
In oude Griekse zuilen is het gat te zien dat in de oudheid gevuld werd met lood.
Na zes maanden raakten de Ottomanen door hun munitie heen en begonnen ze de Akropolis te plunderen op zoek naar lood om geweer- en kanonskogels van te maken.
Zuilen werden omvergetrokken
Helaas bevatten de oude Griekse zuilen lood. De tempels van de Akropolis waren neergezet als ‘bouwpakket’: een zuil bestond uit verschillende delen die in het midden door bronzen of ijzeren klemmen bij elkaar werden gehouden.
Om de klemmen te verankeren hadden de oude Grieken lood in holtes in de stenen gegoten, en dat hadden de Ottomanen ontdekt. Het historische belang van de Akropolis kon ze een zorg zijn.
De Grieken waren onthutst, en archeoloog Kyriakos Pittakis stelde voor de Ottomanen munitie te sturen om hun loodroof te stoppen. Zo gezegd, zo gedaan. Naar verluidt zat er een briefje bij het geschenk: ‘Hier zijn de kogels – laat de zuilen met rust!
Kort daarna moesten de Ottomanen zich toch overgeven.