Als uitvinder, agrariër, musicus en wetenschapper was de derde president van Amerika, Thomas Jefferson, de belichaming van het verlichtingsideaal.
Hij schreef de Onafhankelijkheidsverklaring, waarin onder andere te lezen staat ‘dat alle mensen als gelijken worden geschapen, dat zij door hun Schepper met zekere onvervreemdbare rechten zijn begiftigd, dat zich daaronder bevinden het leven, de vrijheid en het nastreven van geluk.’
Het recht op leven, vrijheid en geluk gold echter niet voor de zwarte inwoners van Amerika.
Thomas Jefferson bezat zelf 607 slaven die werkten op de 20 km2 grote tabaksplantage in de stad Charlottesville, Virginia, waar hij was opgegroeid.
De toekomstige president was een tegenstander van de slavernij, maar zag deze toch als een economische noodzakelijkheid.
Bovendien had hij geen bijzonder hoge pet op van de zwarte bevolking in Amerika.
‘Ik zou als voorlopige hypothese willen stellen dat de zwarten, of ze nu van oorsprong toebehoren aan een ander ras, of dat ze zo geworden zijn door de tijd en omstandigheden, zowel lichamelijk als geestelijk ondergeschikt zijn aan de blanken.’ Vermeende uitspraak van Thomas Jefferson
Thomas Jefferson kreeg relatie met 30 jaar jongere slavin
Na de dood van zijn vader erfde Thomas Jefferson op 26-jarige leeftijd de tabaksplantage van zijn familie. En in de jaren daarna liet hij een riante villa bouwen, bovenop een helling met uitzicht op de plantage.
Deze villa kreeg de naam ‘Monticello’, wat ‘kleine berg’ betekent in het Italiaans, en daar trok Thomas Jefferson zich na een lange werkdag terug met zijn vrouw Martha Jefferson.
Martha Jefferson was de dochter van slavenhandelaar John Wayles en toen die in 1773 stierf, erfde Thomas Jefferson de 135 slaven van zijn schoonvader. Een van deze slaven was een baby, Sally Hemings, die John Wayles had gekregen met zijn slavin Betty Hemings.
Sally Hemings was dus de halfzus van Martha Jefferson. Maar dat weerhield Thomas Jefferson er niet van om slechts een paar jaar na de dood van zijn vrouw in 1782 achter de jonge slavin aan te zitten.
In 1784 vertrok Thomas Jefferson naar Parijs om daar ambassadeur te worden. En hij nam Sally Hemings met zich mee, als huishoudster.
Ze bleven tot 1789 in Parijs en rond 1787 kreeg de 44-jarige weduwnaar Thomas Jefferson een relatie met de slechts 14 jaar oude Sally Hemings – en ze raakte zwanger.
In Parijs was Sally Hemings officieel geen slaaf meer, maar door zijn jonge minnares bepaalde privileges te geven en haar te beloven dat hun kinderen automatisch ‘vrij’ zouden zijn als ze de volwassen leeftijd bereikten, lukte het Thomas Jefferson om Sally te overtuigen om met hem mee terug naar Amerika te gaan.
Thomas Jefferson kreeg zes kinderen met zijn 30 jaar jongere slavin Sally Hemings. Er bestaan geen foto’s van Sally, maar het bovenstaande portret is geschilderd op basis van een beschrijving van haar uiterlijk.
Thomas Jeffersons geheime affaire onthuld in 1802
Sally Hemings en Thomas Jefferson kregen samen minstens zes kinderen. Twee van de kinderen stierven bij de geboorte, maar vier van hen werden volwassen.
De relatie tussen Thomas Jefferson en Sally Hemings werd algemeen bekend toen de journalist James Callender in 1802 – een jaar na de presidentsverkiezingen in de VS waarbij Thomas Jefferson werd herkozen – een artikel schreef over de geheime ‘first lady’.
Historisch gezien weten we maar weinig over Sally Hemings en haar verhouding met de derde president van Amerika.
Was het een gelijkwaardige relatie, ondanks het feit dat Sally Hemings een slavin was? Of werd ze gedwongen?
In Montecillo, de villa die Thomas Jefferson liet bouwen en die tegenwoordig als museum wordt gebruikt, doorbrak men in 2018 eindelijk het stilzwijgen om zich uit over de controversiële relatie uit te spreken.
In een tentoonstelling over het leven van Sally Hemings werd de verhouding tussen de slavin en de beroemde slavenbezitter bestempeld als ‘verkrachting’ vanwege de ongelijke machtsverhouding tussen de twee.